Arhiv tekstova

Inicijator gra|anskih ideja

Subotički Otvoreni univerzitet ove godine navršava pola vijeka postojanja, kao nasljednik nekadašnjeg Radničkog univerziteta, koncipiranog kao alternativni univerzitet radničke klase. U posljednjem desetljeću Otvoreni univerzitet je odigralo značajnu ulogu na oporbenoj intelektualnoj sceni u pružanju otpora nedemokratskom režimu Slobodana Miloševića. Povodom poluvijekovne obljetnice o aktivnostima ove ustanove razgovaramo sa Pavlom Budinčevićem, članom Upravnog odbora Otvorenog univerziteta.

4Koko biste definirali ulogu Otvorenog univerziteta u demokratizaciji šire zajednice?
Prije direktnog odgovora na postavljeno pitanje potrebno je spomenuti društveni kontekst u kojem je počeo i nastavio djelovati Otvoreni univerzitet (OU) početkom devedesetih. Prije svega, to je nasljeđe višegodišnjeg socijalističkog poretka, nerazvijeno građansko društvo i zauzdana tranzicija, nedovoljno educirana (o građanskom društvu i problemima tranzicije) politička elita, nedovoljno informirani građani o demokraciji, nerazvijena javnost, netolerantno i nacionalistički vođeno društvo, duboka i strukturna ekonomska kriza. U političkoj teoriji i praksi dominirale su teme koje su društvo vodile u regresiju, totalitarizam, nacionalizam, autoritarni poredak… U takvim okolnostima OU počinje kroz svoje programe i projekte afirmirati ideje civilnog društva: ljudske i građanske slobode i prava, prava građana u manjinskim zajednicama, tržišnu ekonomiju, građansku demokraciju, građansko i interkulturalno društvo. Uspostavlja se suradnja sa sličnim organizacijama iz ex-Jugoslavije i Europe. U Suboticu na OU dolazi se i razgovara o problemima s kojima se građani, društvo i država suočavaju, ali i o putovima izlaska iz zatečenog stanja i stanja u koje nas je vodila vladajuća politička garnitura. Prvi oblici civilnog organiziranja u Jugoslaviji nastaju upravo u Subotici na OU i uz pomoć OU, da bi se odatle širili dalje.

4Koji su programski sadržaji i projekti bili obilježje rada Otvorenog univerziteta?
Prije svih treba spomenuti »Subotičku agoru«, koja je u formi tribine okupljala građane bez obzira na njihovu političku orijentaciju, stranačku, vjersku, nacionalnu, spolnu, profesionalnu pripadnost ili opredjeljenje. Skupa s ekspertima promišljan je grad i vrijeme u kojem se živi, nuđena su rješenja na dobrobit svih građana, a ne samo onih koji pripadaju određenoj nacionalnoj, vjerskoj, političkoj ili nekoj drugoj grupaciji. Cilj je bio i ostao učiniti javnim probleme koje vlast prikriva.
    »Etnički forum« je svojim aktivnostima ukazivao na probleme koje imaju etničke manjine i na načine na koji se ti problemi mogu rješavati. Prije svega, to je uspostavljanje ljudskih, građanskih i manjinskih sloboda i prava, ali i odgovornost onih koji ta prava ne poštuju, kao i uspostavljanje dijaloga i komunikacije o problemima vezanim za funkcioniranje lokalne multikulturalne i multietničke zajednice.
    Uspostavljanje regionalne suradnje išlo je kroz projekte »Novi horizonti«, s ciljem uspostavljanja privredne, kulturne, obrazovne, medijske i suradnje NVO s Tuzlom i Osijekom. U tu suradnju vremenom su se uključivale NVO iz Splita, Rijeke, Sarajeva, Maribora, Vukovara, Mostara, Segedina, Temišvara…
    Vrijedi spomenuti i aktivnosti Otvorenog kluba, istraživanja javnog mnijenja u okviru projekta »Toribos«. Otvoreni univerzitet  je dao i krucijalni doprinos razvoju organske poljoprivrede osnivanjem »Terra’sa«… S druge strane, Međunarodni filmski i dječji festival također su postali dio identifikacije Otvorenog univerziteta.
4Kako će Otvoreni univerzitet izgledati u budućnosti?
Budućnost Otvorenog univerziteta se upravo stvara. Mi kao magistrale razvoja OU vidimo uvođenje sveučilišnih studija (Fakultet za financijski menadžment i osiguranje i Fakultet za poslovnu informatiku već upisuju prvu generaciju studenata), proširenje ponude International Business School (specijalizacija naših menadžera uz pomoć predavača iz Njemačke, tečajevi poslovne i svakodnevne psihologije, edukacija i trening za poduzetnike) i intenziviranje »business to business« spojke s kompanijama u lokalnom okruženju. Otvoreni univerzitet, dakle, ostaje generator razvojnih ideja i inicijativa, kako u gradu, tako i u širem regionu!
U. H. R.